اصول اخلاقی انتشار مقاله
نشریه علمی دو فصلنامه "مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر" با رسالت انتخاب، داوری، اصلاح و انتشار نوآورانه‌ترین پژوهش‌ها در حوزه دفاع مقدس و نبردهای معاصر فعالیت می‌کند. به همین منظور، فرآیند بررسی، داوری و انتشار مقالات پژوهشی دقیق و با رویکردی بیطرفانه انجام می‌گیرد. اعتماد نویسندگان، محققان و دانشگاهیان و تمامی ذینفعان به رعایت عدالت در فرآیند بررسی و انتشار مقالات حسن شهرت و اعتبار این نشریه است. بنابراین اصول اخلاقی انتشار مقاله به‌منظور نیل به هدف اعتمادسازی در فرآیند بررسی و انتشار پایه‌ریزی شده است. اصول اخلاقی انتشار مقاله در این مجله در سه بخش برای نویسندگان، سردبیران و داوران تنظیم‌شده است و از آن‌ها درخواست می‌شود تا با رعایت اخلاق علمی و پژوهشی ما را در مسیر تولید و انتشار علم یاری دهند.
اصول اخلاقی نویسندگان
اصالت
- هنگامیکه نویسنده ای نسبت به ارسال مقاله به مجله اقدام می‌کند، مقاله باید کاری جدید و اصیل باشد. نویسنده نمی‌تواند مقاله‌ای را که کل یا بخشی از آن در جای دیگری تحت بررسی است، به مجله ارسال و همچنین نمی‌تواند مقاله‌ای را که کل یا بخشی از آن در مجله تحت بررسی و ارزیابی است، برای نشریه دیگری ارسال کند.
- مقاله ارسالی چه کل و چه بخشی از آن، به زبان فارسی یا هر زبان دیگری، نباید قبلاً در جای دیگری منتشر یا برای انتشار پذیرفته‌شده باشد.
- نویسندگان باید کار و ایده‌های اولیه خود را بهطور صریح بیان کنند، حتی زمانی که بهطور عینی در مقاله بازنویسی و نقل‌قول نشده باشند. اگر جملات یا پاراگراف‌هایی دقیق در کار پژوهشی وجود داشته باشند که به نظر می‌رسد، برگرفته از مقاله یا کار دیگر نویسنده است، این مطالب باید در داخل "علامت نقل‌قول" قرار گیرد.
- مقاله باید منشأ و اصالت هر یک از مجموعه داده‌های به کار گرفته‌شده را مشخص کند. اگر مجموعه داده‌های اختصاصی در جای دیگری توسط این نویسنده یا نویسنده دیگری به کار گرفته‌شده است، مقاله باید این کارهای دیگر را چه انتشاریافته و چه انتشار نیافته باشند، بیان کند.
- نویسندگان نباید مقاله‌ای را ارسال کنند که قبلاً برای این مجله ارسال شده، تحت ارزیابی قرار گرفته و پس از ارزیابی توسط سردبیر رد شده است. اگر نسخه اولیه قبلاً رد شده بود و نویسنده مایل است تا نسخه‌ای اصلاح شده از مقاله را برای ارزیابی ارسال کند، توجیه ارسال مجدد مقاله، باید بهطور شفاف توسط نویسنده برای سردبیر مجله مطرح و عنوان شود. تنها تحت شرایط خاصی است که، اجازه ارسال مجدد مقاله برای بار دوم وجود دارد.
سرقت علمی
- ثبت مقاله در سامانه نشریه مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر به‌منزله نقش اساسی تمامی نویسندگان در تدوین مقاله است. بنابراین انتظار می‌رود نویسنده مسئول مقاله از درج نام نویسندگانی که در نگارش مقاله نقشی نداشته‌اند پرهیز نماید.
- نویسندگان نباید هیچ‌گونه اطلاعات ساختگی اعم از خام و یا پردازش شده در اثر ارسالی خود داشته باشند.
- صداقت علمی باید توسط همه نویسندگان رعایت شود. هرگونه استفاده از منابع قبلی خواه چاپ‌شده خواه نشده باید توسط نویسندگان در اثر با قید منبع ذکر شود.
- همه نویسندگان مقاله در مورد اصالت اثر مسئول هستند. حق ارزیابی موارد سرقت علمی برای نشریه محفوظ است.
- سرقت علمی به هر شکلی از موارد ذیل باعث می‌شود مقاله از درجه اعتبار ساقط گردد:
الف. ثبت مقاله دیگری به نام خود.
ب. درج نام نویسندگان و پژوهشگرانی که در مقاله نقشی نداشته‌اند.
ج. کپی‌برداری یا تکرار بخش‌های قابل‌توجهی از مقاله دیگر (حتی اگر مقاله کپی شده مربوط به یکی از نویسندگان مقاله جدید باشد.)
د. طرح نتایج حاصل از پژوهشهای دیگران به نام خود.
ه. چاپ مکرر مقاله توسط نویسنده واحد در چند نشریه.
و. بیان نتایج نادرست و خلاف یافتههای علمی یا تحریف نتایج حاصل از پژوهش.
ز. استفاده از داده‌های نامعتبر یا دست‌کاری در داده‌های پژوهش.
ح. کپی لغت به لغت: کپی کردن لغت به لغت، به‌صورت کلی یا جزئی، بدون استفاده از نشان نقل‌قول و یا ارجاع به منبع اصلی.
ط. گرفتن ایده‌ها از منبع اصلی و تغییر ساختار لغات آن به‌نحوی‌که شیوه‌ی نثر نویسنده اصلی همچنان محسوس باش.
ک. استفاده از نمودارها، عکس‌ها، یا جداول، به‌صورت کلی یا جزئی، بدون ارجاع.
ل. گرفتن ایده‌ها از منبع اصلی و سپس تولید مطلب با نثر خود بدون رعایت اصول ارجاع و یا نقل‌قول.
موارد سرقت علمی توسط مسئولان نشریه بررسی و برای حراست از اعتبار و زحمات دیگر پژوهشگران، بدون هیچ چشمپوشی با توجه به میزان سرقت علمی به شرح ذیل برخورد قانونی می‌شود:
- مقاله رد خواهد شد و در صورت چاپ از روی سایتها برداشته خواهد شد.
- اسامی همه نویسندگان مقاله در سیاهنامه نشریههای دانشگاه تهران قرار خواهد گرفت.
- از مراجع قضایی ذیصلاح پیگیری حقوقی خواهد شد.
- طی یک نامه رسمی پرونده سرقت علمی با سایر دانشگاهها و نشریههای داخلی و خارجی مرتبط به اشتراک گذاشته خواهد شد.
- مراتب طی یک نامه رسمی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، پایگاه‌های استنادی مجله و دانشگاهها، موسسهها، نشریهها و هر محلی که نویسندگان از امتیاز چاپ این مقاله استفاده کرده‌اند، اطلاع داده خواهد شد.
اصول اخلاقی سردبیران
- مسئولیت هرگونه مطلب چاپ‌شده در مجله را به عهده بگیرند.
- سردبیران نشریه باید استقلال قلم و تحریر خود را حفظ کنند و برای حصول اطمینان از اینکه نویسندگان آزادی قلم دارند، کار کنند. مسئولیت پذیرش یا رد مقالات با سردبیران است.
- سردبیران، وظیفه قضاوت در مورد مقالات را صرفاً از لحاظ شایستگی‌های علمی بر عهده دارند.
- سردبیران باید از هرگونه عملی که موجب افزایش تضاد منافع یا وجهه‌ای نامعقول از آن می‌شود، اجتناب کنند.
- سردبیران باید از محرمانه بودن فرآیند ارزیابی مخفی دوطرفه و عدم افشای اطلاعاتی که ممکن است هویت نویسندگان را برای داوران یا برعکس فاش سازد، اطمینان حاصل کنند.
- سردبیران باید برای تضمین ارزیابی به‌موقع همه مقالات و پاسخ سریع به درخواست‌های نویسندگان در خصوص وضعیت ارزیابی، ظرف مهلت تعیین‌شده (حداکثر دو هفته پس از دریافت مقاله) نسبت به ارزیابی اولیه و انتخاب داوران اقدام کنند.
- نشریه یک فرآیند ارزیابی مخفی دوطرفه را دنبال می‌کند که به‌موجب آن نویسندگان، داوران را نمی‌شناسند و برعکس در صورتی که به نظر می‌رسد مقالات مجله، تحت ارزیابی مخفی دوطرفه نبوده‌اند، استاندارد ارزیابی باید بهطور شفاف بیان شود.
- در جهت نیازهای خوانندگان و نویسندگان تلاش کنند.
- در جهت پیشبرد مجله تلاش کنند.
- با توجه به روندهای موجود از کیفیت مطالب چاپی اطمینان حاصل کنند.
- از آزادی بیان دفاع کنند.
- یکپارچگی پیشینه آکادمیک مجله را حفظ کنند.
- از تحت شعاع قرار گرفتن استانداردهای اخلاقی و فکری توسط نیازهای مالی جلوگیری کنند.
- همواره تصحیحات، توضیحات، پس‌گیری مقالات، و معذرت‌خواهی در صورت نیاز را با علاقه ارائه دهند.
اصول اخلاقی داوران
- از داوران محترم نشریه انتظار می‌رود به داوری مقاله‌هایی بپردازند که در حیطه‌ی توانایی حرفه‌ای آنان می‌گنجد و اگر توانایی حرفه‌ای لازم را برای انجام داوری ندارند اطلاع دهند.
- در صورتی که قادر به انجام داوری در زمان معلوم نیست از پذیرش داوری خودداری نمایند و تنها در صورتی با داوری موافقت کنند که توانایی انجام آن تحت یک جدول زمانی تفاهم شده را داشته باشند.
- اگر به هر نحوی در پژوهش نقشی داشته‌اند از داوری آن پرهیز کند و اگر قادر به داوری بیطرفانه نیستند از قبول کار پرهیز کنند.
- به محرمانه بودن اطلاعات داوری احترام گذاشته و هیچ‌یک از اطلاعات را در هر یک از مراحل داوری فاش نکنند.
- از اطلاعات به دست آورده هنگام داوری به نفع خود یا هر شخص یا سازمان دیگری استفاده نکنند و همچنین از این اطلاعات برای آسیب زدن و یا بی‌اعتبار جلوه دادن دیگران استفاده ننمایند.
- ناسازگاری‌های بالقوه با علایق مجله را اطلاع دهند و یا اگر در زمینه یکی از ناسازگاری‌ها اطمینان حاصل نشده است با مجله مکاتبه کرده تا مطمئن شوند.
- اجازه ندهند که داوری آن‌ها تحت تأثیر مسائلی چون ملیت، مذهب، باورهای سیاسی، جنسیت و یا دیگر مسائل این‌چنینی مربوط به نویسنده قرار گیرد.
- در نقدها بی‌طرف و سازنده باشند و از خشونت کلامی، اصطلاحات زننده و توهین‌آمیز پرهیز کنند.
- درک صحیحی از دوطرفه بودن فرآیند داوری داشته و سهم خود از کار را در زمان مشخص‌شده انجام دهند.
- اگر خود پژوهشی، شبیه به نسخه اولیه ارائه شده، در دست انجام دارند و یا به مجله دیگری ارائه کرده‌اند، از داوری کار خودداری کنند.
- از داخل کردن اشخاص دیگر، از جمله دانشجویان و محققین تحت آموزش خود، در داوری بدون کسب اجازه از مجله خودداری کنند.
- اگر هنگام داوری به بی‌قاعدگی خاص و یا نکته اخلاقی در مورد جنبه‌های مختلف کار برخوردند، بلافاصله به مجله اطلاع دهند.
- اطمینان حاصل کنند که داوری آنان بر اساس خصوصیات کار ارائه شده و نه تحت تأثیر مسائل شخصی، مالی و یا ناسازگاری‌های دیگر باشد.
- از تماس با نویسندگان کار بدون کسب اجازه از مجله خودداری نمایند.
- بهطور جزئی به‌نقد بپردازند و در مورد نظرات کلی از شواهد مرتبط برای اثبات عقیده خود استفاده نمایند.
- از حساسیت‌های ناشی از موارد مرتبط با زبان، به‌خصوص در مورد نویسندگانی که به زبان مادری خود نمی‌نویسند، آگاهی کامل داشته باشند.
- تحقیقات مازاد اساسی و مورد نیاز برای اثبات ادعاهای مطرح‌شده در نسخه اولیه را دقیقاً مشخص نمایند.
- گزارش را به نحوی ننویسند که به‌گونه‌ای منفی و غیرعادلانه در مورد شخص خاصی باشد.
- از پیشنهاد استناد به کار خود داور، تنها برای بالا بردن میزان استنادات مقاله خود، پرهیز کنند.
- نسخه اولیه ارائه شده و نقدهای آن را همچنان محرمانه نگه‌دارند.
- اگر از سوی مجله در مورد داوری آن‌ها تماس گرفته شد بلافاصله پاسخگو باشند و اطلاعات مورد نیاز را ارائه دهند.
- اگر مطلبی مرتبط پس از تسلیم گزارش به نظر داور رسید، که امکان تغییر در نظرات و پیشنهاد‌ها را به وجود می‌آورد، به مجله اطلاع دهند.
