وصیت شهدا

تبیین اندیشه دفاعی امام خمینی(ره) در دوران دفاع مقدس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشکده تربیت جهادی، دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(ع)، تهران، ایران؛ dr.rshahgholian@ihu.ac.ir

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی و تبیین سیاست دفاعی از منظر بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) در روران هشت سال دفاع مقدس می‌باشد. با توجه به ماهیت موضوع و در مسیر پاسخگویی به پرسش‌ در این مقاله از روش تحلیل محتوا جهت بررسی موضوع استفاده شده است و از نظر نوع تحقیق در دسته پژوهش‌های نظری – کاربردی قرار دارد. روش و ابزار گردآوری اطلاعات و داده‌ها نیز به شیوه کتابخانه‌ای – اسنادی، منابع اینترنتی و فرمایشات گران‌بهای امام خمینی(ره) می‌باشد. با تجزیه و تحلیل پرسش این مقاله که عبارت است از «سیاست‌های دفاعی امام خمینی(ره) در هشت سال دفاع مقدس کدامند؟»، پاسخ روشنی برای آن داده شد و مدلی از سیاست‌ دفاعی بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، تبین و طراحی گردید. نتایج تحقیق نشانگر آن است که محقق با بررسی سیاست‌های دفاعی امام خمینی(ره) در دوران دفاع مقدس به چهار اصل در سیاست‌های دفاعی بکار برده در این دوران دست یافته که می‌توان به تعدادی از آن‌ها اشاره نمود: سیاسی(صدور انقلاب و بیداری امت اسلامی)؛ نظامی(حفظ اسلام)؛ فرهنگی(خودباوری فرهنگی و مقابله با تهاجم فرهنگی) و اقتصادی(خودکفایی).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Explanation of Imam Khomeini's Defense Thought During the Sacred Defense

نویسنده [English]

  • Reza Shahgholian Qahfarkhi
Faculty member of Jihadi Training Faculty, Imam Hossein University of Officers and Guard Training, Tehran, Iran; dr.rshahgholian@ihu.ac.ir
چکیده [English]

This research has been done with the aim of examining and explaining the defense policy from the perspective of the founder of the Islamic Revolution, Imam Khomeini (RA) during the eight years of sacred defense.
 Due to the nature of the subject and in order to answer the main question, this article has used a descriptive-analytical method. This research is in the category of theoretical-applied research in terms of type. The method and tool of collecting information and data is also in the form of libraries - documentary, internet resources and precious orders of Imam Khomeini (RA).
 By analyzing the question of this article, which is "What were the defense policies of Imam Khomeini in the eight years of holy defense?", a clear answer was given to it and a model of the defense policy of the founder of the Islamic Revolution was explained and designed.
 By examining the defense policies of Imam Khomeini during the sacerd defense, there are have been achieved into four basic principles: political (exporting the revolution and awakening of the Islamic Nations); military (preservation of Islam); cultural (cultural self-confidence and countering with the cultural aggression) and economic (self-sufficiency)

کلیدواژه‌ها [English]

  • Defense
  • Defense Policy
  • Imam Khomeini
  • Sacred Defense
1- قرآن کریم.
2- تحف‌العقول.
3- میزان‌الحکمه.
4- بحارالانوار، محمد باقر مجلسی (1111 ه)، مؤسسة الوفاء بیروت، چاپ دوم، 1403 ه، جلد 91.
5- امام خمینی روح‌اله (1361)، صحیفه نور (24-1)؛ مرکز مدارک فرهنگی انقلای اسلامی؛ (مجموعه رهنودهای امام خمینی(ره)) تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
6- امام خمینی روح‌اله (1378)، صحیفه امام (22-1)؛ مجموعه آثار امام خمینی(ره)؛ (مجموعه بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها و...) تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
7- امام خمینی، سید روح‌الله (1388)، «ولایت فقیه (حکومت اسلامی)»، چاپ نوزدهم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
8- امام خمینی، سید روح‌الله (1386)، «تحریرالوسیله»، جلد اول، چاپ دوم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
9- عمیدزنجانی، عباسعلی (1374)، «مبانی اندیشۀ سیاسی اسلام»، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
10- بابایی، محمدباقر (1384)، «مبانی استراتژی فرهنگی»، تهران: دانشگاه جامع امام حسین(ع).
11- پیرس و رابینسون (1384)، «برنامه‌ریزی مدیریت استراتژیک»، ترجمۀ سهراب خلیلی شورینی، تهران: انتشارات یادواره کتاب، چاپ دوم.
12- حسینی جیردهی، حسین (1373)، «سیاست دفاعی، چارچوبی برای تحلیل سیاست دفاعی»، سال اول، شمارۀ یک.
13- حسنلو، خسرو (1388)، «مروری بر مفاهیم جنگ»، تهران: انتشارات آینده پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
14- منصوری‌لاریجانی، اسماعیل (1377)، «سیری در اندیشه دفاعی حضرت امام خمینی(ره)»، تهران: بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس.
15- دهشیری، محمدرضا (1379)، «درآمدی بر نظریۀ سیاسی امام خمینی(ره)»، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
16- عابدی، احمد و همکاران (1391)، «ابعاد راهبردی نظریه دفاعی امام خمینی(ره)»، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، شماره 47، 40-13.
17- واثق، محمود و همکاران (1395)، «بررسی مفهوم و جایگاه امنیت و دفاع در اندیشۀ امام خمینی(ره)»، مجلۀ سیاست دفاعی، سال بیست و چهار، شماره 94، 118-89.
18- بابایی، محمدباقر (1389)، «جایگاه سیاست در اقتدار ملی از دیدگاه علی(ع)»، مجلۀ سیاست دفاعی، سال هجدهم، شماره 70، 203-165.
19- کلانتری، فتح‌الله و همکاران (1393)، «بررسی و تبیین راهبرد تهدید در مقابل تهدید در سیاست دفاعی جمهوری اسلامی ایران»، مجلۀ سیاست دفاعی، سال بیس و دوم، شماره 88، 90-63.
20- درویش‌شانی، حسن (1393)، «دفاع هوشمند و قدرت معنوی در اندیشه‌های امام خامنه‌ای(حفظهالله)»، مجموعه مقالات دومین همایش تبیین اندیشه‌های دفاعی امام خامنه‌ای، جلد اول، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، 180-137.
21- کوهپایی، محمد (1377)، «امام خمینی(ره) و دفاع فرهنگی»، مجموعه مقالات دومین همایش سیری در اندیشه‌های دفاعی امام خمینی(ره)، جلد سوم، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
22- بلباسی، میثم و همکاران (1394)، «بررسی مؤلفه‌های فرهنگ دفاعی در چارچوب فرهنگ راهبردی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش‌های معاصر انقلاب اسلامی، دوره یک، شمارۀ دو، 270-247.
23- منصوری لاریجانی، اسماعیل (1379)، «کارآمدی سیاست دفاعی از دیدگاه مقام معظم رهبری»، تهران: مرکز نشر فرهنگی آینه.
24- شبانی، محمدرضا (1376)، «اندیشه‌های دفاعی حضرت امام خمینی(ره)»، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، چاپ اول، مجموعه مقالات چهارمین گردهمایی تبیین اندیشه‌های دفاعی حضرت امام خمینی(ره).
25- نوروزی، محمدتقی (1385)، «فرهنگ دفاعی- امنیتی»، تهران: سنا، مرکز مطالعات و پژوهش‌های مدیریت.
26- ایوبی، احسان (۱۳۹۳)، «سیری در جایگاه دفاع در اندیشه امام خمینی(ره)» در وبگاه: http://www.tahlileiran.ir.